COMPENTENTIE PROFIEL VAN EEN CURATOR. Uitgegeven in December 2020 door de Ondernemingsrechtbank Antwerpen.

 

Situatieschets: Art. XX 122 § 1, lid 1 WER bepaalt dat de curators worden gekozen uit de lijst, opgesteld door de Algemene Vergadering van de ondernemingsrechtbank. 

De kandidaat zelf dient, buiten het feit dat hij advocaat is, tevens een bijzondere opleiding te hebben genoten, en waarborgen te bieden inzake bekwaamheid op het gebied van vereffeningsprocedures (art. XX 122 § 1 lid 2 WER).

 De Koning heeft nog geen initiatief genomen m.b.t. de voorwaarden inzake opleiding en bekwaamheid. De rechtbank ziet zich dan ook genoodzaakt om deze voorwaarden zelf te specifiëren. 

Hiertoe werd een werkgroep samengeroepen, bestaande uit de verschillende relevante stakeholders in deze (curatoren, rechter-commissarissen en magistraten). Via een gestructureerde methodologie (www.cubiks.be; jobprofiling tool) en onder professionele begeleiding kwam de werkgroep tot een consensus betreffende het verder beschreven competentieprofiel. 

Het advies van de voorzitter van de rechtbank, de voorzitter in ondernemingszaken, de Procureur des Konings en de stafhouder wordt bij het dossier van elke kandidaat gevoegd. 

De rechtbank wenst tijdig duidelijk te maken hoe hoger vermelde voorwaarden (wettelijke bepalingen) concreet zullen worden ingevuld/getoetst bij de adviesverlening door de voorzitter van de rechtbank. Op die manier kunnen kandidaten zich op een relevante manier voorbereiden.

Om de kwaliteit van de instroom van curatoren maximaal te garanderen kiest de ondernemingsrechtbank ervoor een functieprofiel op te stellen waarbij de “voorwaarden inzake opleiding en bekwaamheid” verder gespecifieerd worden en aangevuld worden met een aantal noodzakelijke competenties. Dit functieprofiel wordt publiek gemaakt en dient als objectieve basis voor de selectie/adviesverlening van nieuwe curatoren en als instrument voor de begeleiding en evaluatie van bestaande curatoren. 

Het geschetste profiel en de wijze van adviesverlening kadert in de huidige stand van de wetgeving en zal in geval van wetswijzigingen, zo nodig, aangepast worden.

Verder kan de rechtbank uiteraard, uit beleidsmatige overwegingen, beslissen om de lijst van curatoren gesloten te houden of eventueel slechts een beperkt aantal curatoren toe te laten. Dit in functie van het aantal faillissementen en de noodzaak dat curatoren voldoende omzet/inkomsten uit de hen toegewezen faillissementen moeten kunnen halen om hun expertise in stand te kunnen houden en hun kantoor, gericht op de afhandeling van faillissementen, te kunnen organiseren. 

Profiel: 

a) Wettelijke voorwaarden (art. XX 122 § 1, lid 2 WER):

- advocaat, ingeschreven op een tableau van een Orde van Advocaten 

- bijzondere opleiding genoten: 

o een opleidingscyclus voor curatoren, die verschillende aspecten van de faillissementsprocedures omvat o specifieke opleidingen i.v.m. het insolventierecht en aanverwante materies, waaruit een blijvende interesse voor de materie blijkt, alsook specifieke kennis die een meerwaarde kan bieden voor de afhandeling van specifieke faillissementen, zullen bij de adviesverlening in overweging worden genomen. 

- waarborgen bieden inzake bekwaamheid op het gebied van vereffeningsprocedures:

 o ervaring geconcretiseerd in aantoonbare, effectieve en concrete samenwerking met een curator gedurende minstens twee jaar als tableau advocaat op het ogenblik van de kandidatuurstelling of gelijkwaardig door specifieke, doorgedreven concrete aantoonbare ervaring in insolventierecht van ondernemingen. 

o vertrouwdheid met de diverse reglementaire en wettelijke aspecten op het vlak van afhandeling van faillissementen (Insolventierecht, vennootschapsrecht, fiscaalrecht, sociaal (straf)recht, rangregeling, …) 

o kennis van boekhouding en bedrijfsvoering in dit verband wordt verwacht van een curator dat hij/zij zelfstandig potentieel te realiseren activa kan identificeren en/of afleiden uit de boekhouding, alsook dat hij/zij de in het faillissement ingediende schuldvorderingen kan verifiëren op basis van de boekhouding. De vereisten hiertoe worden als bijlage gevoegd bij dit competentieprofiel.

 b) competenties: 

- geeft blijk van een uitstekende persoonlijke organisatie. Is in staat een veelheid aan informatie en documentatie te structureren en te beheren. 

- is zeer zelfstandig in het bepalen van doelstellingen en de manier waarop deze best bereikt worden. - is gedreven en geëngageerd, toont een grote motivatie en betrokkenheid.

 - ziet en bewaakt de grote lijnen, maar besteedt ook ruime aandacht aan het controleren van de juistheid van details.

- vindt een goed evenwicht tussen assertiviteit en diplomatie: is empathisch wanneer het kan, maar kordaat en direct wanneer dit nodig is voor het behalen van een resultaat. 

- neemt de tijd om een beslissing grondig te overwegen, maar kan en durft, indien de omstandigheden dit vragen, beslissen op basis van onvolledige informatie. 

- is integer: hecht veel belang aan werkethiek en deontologie De wettelijke voorwaarden en competenties zullen bevraagd en getoetst worden naar aanleiding van de adviesverlening, volgens nader te bepalen modaliteiten. Voorafgaand aan het gesprek met het oog op de adviesverlening, zal een boekhoudkundige proef georganiseerd worden.

Verwachte kennis van boekhouding en bedrijfsvoering (Bijlage bij het competentieprofiel van de curator / ondernemingsrechtbank Antwerpen) 

Van een curator wordt verwacht dat hij/zij zelfstandig potentieel te realiseren activa kan identificeren en/of afleiden uit de boekhouding, alsook dat hij/zij de in het faillissement ingediende schuldvorderingen kan verifiëren op basis van de boekhouding. De vereisten hiertoe zijn: het faillissement ingediende schuldvorderingen kan verifiëren op basis van de boekhouding.

 De vereisten hiertoe zijn: 

 Basiskennis van de boekhoudkundige verplichtingen van een natuurlijke persoon-ondernemer / vereniging / onvolmaakte rechtspersoon / CommV / vennootschap / … 

 Inzichtelijke basiskennis van de techniek van het dubbel boekhouden en boekhoudkundige begrippen in het algemeen; 

 Essentieel: grondig begrip en diepgaande analysevaardigheid van een (gepubliceerde) jaarrekening o Weten welke onderdelen er zijn; 

 o Weten wat waar staat en waarom; 

 o De onderlinge samenhang tussen de verschillende onderdelen van een jaarrekening begrijpen; 

 o De onderliggende elementen en stavingstukken van een jaarrekening kennen, begrijpen en kunnen analyseren; 

 o (Vermoeden van) anomalieën, hiaten of fouten uit een boekhouding / jaarrekening kunnen herkennen. Voldoende zelfzekerheid en competentie om een inhoudelijk en gericht debat met de bedrijfsleiding en/of boekhouder/accountant van een gefailleerde aan te gaan – ook als die niet te goeder trouw zijn.

Kleine, maar belangrijke opmerkingen : 

- Het laatste is zeker niet gebeurd bij de meer dan 20 onrechtmatige faillissementen van mijn zoon. Bij het aantreden van de voorlopige bewindvoerder in 09/2022 op initiatie van KBC Grootbank is mijn zoon eigenaar/enig aandeelhouder en bestuurder beschuldigd van fraude en oplichting zonder bewijzen. Dit enkel om ervoor te zorgen dat hij geen enkele toegang meer zou krijgen tot boekhouding en archief. De curatoren hebben dan natuurlijk vrij spel gehad en heeft de werknemers van deze bedrijven verplicht om mee te werken aan hun dubieuze handelingen.

- Waarom wordt bovenstaande niet door de andere Ondernemingsrechtbanken in Gent, Leuven en Brussel toegepast?

Ben je echt benieuwd hoeveel een curator in België mag verdienen? 

Het gemiddelde salaris van een curator in Nederland in 2025 is € 3.867 bruto per maand, waarbij de ondergrens ligt bij € 3.339 en de bovengrens bij € 4.394.

©️ Gabriëlla Cleuren